Xã Tả Phìn bảo tồn Lễ Pút tồng dân tộc Dao đỏ
20/12/2022
Sáng 19/12, Phòng Văn hóa, Thông tin đã chủ trì phối hợp với UBND xã Tả Phìn, Nghệ nhân Nhân dân Tẩn Vần Siệu và các nhà nghiên cứu văn hóa của Sở VHTT tỉnh Lào Cai tổ chức sưu tầm, nghiên cứu và tổ chức tuyên truyền về những giá trị tốt đẹp của Nghi Lễ Pút tồng đồng thời tổ chức truyền dạy và thực hành nghi lễ cho thế hệ trẻ trong cộng đồng dân tộc Dao ở Tả Phìn.
Quang cảnh buổi Lễ.
Pút tồng (Tết nhảy) của người Dao Đỏ ở Lào Cai là nghi lễ quan trọng nhất trong tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên của đồng bào. Trong tiếng Dao, “Pút” có nghĩa là nhảy, “tồng” có nghĩa là đồng. Pút tồng vừa là cách thức diễn xướng được thực hiện khi hành lễ và cũng có nghĩa là một nghi lễ thờ cúng tưởng nhớ đến linh hồn tổ tiên của người Dao Đỏ.
Pút tồng là mối dây liên hệ giữa giữa cõi âm và cõi dương, giữa người sống và người chết,… Đây là nghi lễ tán tụng tổ tiên, thần thánh để cầu viện sự quan tâm, che chở từ đấng siêu nhiên của người Dao Đỏ. Việc thực hành nghi lễ Pút tồng có tác dụng động viên tinh thần người sống trước nỗi đau mất mát người thân, đồng thời, cũng giúp họ củng cố niềm tin vào cuộc sống với sự phù trợ của người đã mất,…
Những nghệ nhân dân gian tham gia bảo tồn Lê Pút tồng.
Trong Pút tồng tích hợp cả nghệ thuật trình diễn dân gian, như nhảy múa, âm nhạc, ngôn từ và đặc biệt là nghi lễ. Các điệu múa là thành tố chủ đạo, tạo nên bản sắc riêng của nghi lễ Pút tồng, tạo sự thông linh giữa người trần và thần thánh, dẫn dắt người Dao Đỏ đi tìm sức mạnh và niềm tin cuộc sống, truyền thống dân tộc,...
Với các giá trị lịch sử, văn hoá và khoa học tiêu biểu trên, Lễ Pút tồng (Tết nhảy) của người Dao Đỏ ở Lào Cai đã được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2013.
Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án 06 về Bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số phục vụ du lịch trong Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn thị xã Sa Pa.
Phạm Quỳnh (Trung tâm VH,TT-TT Sa Pa)