40 học viên xã Ngũ Chỉ Sơn tham gia tập huấn Bảo tồn, truyền dạy nghề làm Khèn dân tộc Mông
21/05/2025
Ngày 20/5, tại Nhà Văn hoá thôn Suối Thầu 1, xã Ngũ Chỉ Sơn phòng Văn hoá, Khoa học và Thông tin thị xã Sa Pa đã tổ chức Tổng kết lớp tập huấn . Bảo tồn, truyền dạy nghề làm Khèn dân tộc Mông, xã Ngũ Chỉ Sơn, thị xã Sa Pa.
Chú thích ảnh
Lớp học được tổ chức từ ngày 7 đến 23/5 với trên 40 học viên là người dân tộc Mông thôn Suối Thầu 1, xã Ngũ Chỉ Sơn. Dưới sự hướng dẫn của Nghệ nhân Thào A Tráng – người đã có 40 năm kinh nghiệm chế tác và lưu giữ truyền thống làm nhạc cụ khèn của đồng bào dân tộc Mông.
Sau thời gian học tập, hầu hết các học viên của lớp tập huấn đã hiểu từng công đoạn làm khèn Mông như: Gỗ được chọn làm bầu khèn có thớ gỗ thẳng, không cong vênh. Khi tìm được cây gỗ, người ta chặt hạ, cắt khúc khoảng 80 cm, bổ đôi và tiến hành ngay bước đầu tiên chế tạo cây khèn đó là khoét rỗng theo chiều dài thân cây rồi áp 2 thân cây vào như cũ, buộc chặt lại. Để có những ống trúc làm khèn phải lựa chọn những cây trúc có trên 10 năm tuổi, thẳng đẹp, chặt về phơi khô rồi mới tiện lỗ, lắp ráp lại với thân khèn, khoét lỗ trên thân cây trúc để gắn lưỡi đồng tạo lên âm thanh. Những lưỡi lam đồng nhỏ bé được chế tác tỷ mỉ, rèn để cho ra các lá đồng có chất lượng tốt và có độ mỏng phù hợp. Một công đoạn rất quạn trọng, quyết định âm thanh của khèn là lá đồng. Chính vì vậy, phải thẩm âm rất nhiều lần sau đó đến công đoạn cuối cùng là gắn lưỡi đồng lên ống trúc.
Chú thích ảnh
Lớp tập huấn Bảo tồn, truyền dạy nghề làm Khèn dân tộc Mông, xã Ngũ Chỉ Sơn mang ý nghĩa vô cùng đặc biệt với đồng bào Mông, tiếng khèn chính là tiếng lòng, là hơi thở của cuộc sống . Cây khèn không chỉ là nhạc cụ giải trí mà còn mang giá trị tâm linh thiêng liêng. Khi tiếng khèn cất lên, nó như sợi dây vô hình kết nối con người với tổ tiên, kết nối cộng đồng và gửi gắm tâm tư tình cảm. Chính vì vậy, việc chế tác khèn, hiểu rõ các công đoạn làm khèn và truyền dạy lại cho thế hệ trẻ để nghề làm khèn trở thành nghề truyền thống quan trọng cần được gìn giữ và phát huy.
Phạm Quỳnh (Trung tâm VH,TT-TT Sa Pa)