Từng làm nhiều nghề để kiếm sống, anh Trần Chung Hưng, Tổ dân phố số 2, phường Ô Quý Hồ, thị xã Sa Pa là một trong những hội viên nông dân đầu tiên đã phát triển mô hình nuôi cá nước lạnh ở Sa Pa. Năm 2023, anh được bình chọn là 1 trong 100 nông dân tiêu biểu cả nước nhận danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc 2023”.

Đặt chân đến các trại cá nước lạnh của gia đình anh Hưng đó là những trại cá được đầu tư xây dựng bài bản bằng bê tông, cốt thép chắc chắn cùng với việc ứng dụng công nghệ, máy móc thiết bị vào chăn nuôi…

Sau nhiều năm làm bảo vệ ở Trung tâm Nghiên cứu thủy sản nước lạnh thuộc Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đặt tại Sa Pa. Năm 2007, anh Hưng đã chuyển sang nuôi cá nước lạnh tại khu vực thác bạc, phường Ô Quý Hồ (Sa Pa).  Ban đầu anh nuôi 4 bể, với lứa đầu tiên 1.500 con, nhưng kết quả do dịch bệnh, thiếu kỹ năng chăm sóc… nên chỉ còn mấy trăm con sống khỏe mạnh. Bên cạnh đó, thời điểm lúc bấy giờ người dân Sa Pa cũng như người dân Việt Nam còn xa lạ đối với loại cá hồi, cá tầm, đặc biệt là để chế biến làm các món ăn hàng ngày… Anh Trần Chung Hưng, Tổ dân phố số 2, phường Ô Quý Hồ, thị xã Sa Pa chia sẻ: “Trên thực tế trong thời gian vừa qua cá nước lạnh phát triển rất mạnh! Nhu cầu về cá hồi, cá tầm ở Việt Nam trên thị trường rất cao. Nhờ đó chúng tôi phát triển, áp dụng công nghệ tiên tiến vào kỹ thuật chăn nuôi”

Những con cá anh Hưng nuôi, ban đầu chỉ nướng rồi làm lán nhỏ bên cạnh đường quốc lộ 4D khu vực Thác bạc, trước đây thuộc tổ 14 thị trấn Sa Pa ( nay là phường Ô Quý Hồ) để bán cho khách du lịch. Cũng từ cách làm này đã góp phần quảng bá từng bước tạo được thương hiệu cá nước lạnh ở Sa Pa đến với người tiêu dùng trong cả nước. Với lợi thế, tiềm năng của cá nước lạnh rất lớn, nhất là khí hậu Sa Pa lạnh, nguồn nước dồi dào, du lịch Sa Pa phát triển mạnh thu hút khách du lịch rất đông theo từng năm. Cùng với đó, chất lượng cá nước lạnh ở Sa Pa tốt hơn, ngon hơn. Đây chính là tiền đề để người dân nuôi cá nước lạnh ở Sa Pa nhân rộng trong những năm gần đây. Anh Hưng cho biết thêm: “Năm 2004, tôi xin vào làm bảo vệ ở Trung tâm Nghiên cứu thủy sản nước lạnh thuộc Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1 - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đặt tại Sa Pa. Trong khoảng thời gian này viện nghiên cứu đã chọn Ô Quý Hồ là nơi nuôi trồng thử nghiệm cá nước lạnh đầu tiên trên cả nước.”.

Hơn 10 năm gắn bó với nghề nuôi cá nước lạnh, đến nay, gia đình anh Hưng đã có 5 trại cá tầm, cá hồi, với hơn 100 bể nuôi cá thương phẩm, cá giống, quy mô diện tích khoảng 8 ha tập trung ở Sa Pa (Lào Cai), Tam Đường (Lai Châu). Hiện tất cả các trang trại nuôi cá đều có khu vực riêng để làm giống cá nước lạnh phục vụ nguồn giống tại chỗ và cung cấp cho bà con nhân dân có nhu cầu nuôi cá nước lạnh.

Ngoài nuôi cá nước lạnh thương phẩm, anh Trần Chung Hưng còn chăn nuôi cá giống cung cấp cho các trại nuôi ở Sa Pa. 

Trung bình 1 năm, anh Hưng xuất ra thị trường trong và ngoài tỉnh khoảng 700.000 con giống cá hồi, cá tầm, thu về hơn 10 tỷ đồng. Mỗi lứa anh Hưng thả khoảng 5.000 con cá vào mỗi bể để nuôi làm thương phẩm, nuôi được hơn 1 năm, cá đạt trọng lượng từ 1,5 -2kg thì xuất bán. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, anh Hưng đã xuất bán khoản 45 tấn cá tầm, cá hồi thương phẩm ra thị trường, với giá bán dao động khoảng 200 nghìn đồng/kg, thu về hơn 9 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí lãi gần 5 tỷ đồng. Để thích ứng với biến đổi khí hậu, hiện nay, anh Hưng đã áp dụng công nghệ nuôi cá theo hệ thống tuần hoàn nên đã xử lý được lượng nước tồn đọng trong bể cá, giảm bớt thời gian, nhân công lao động trong việc vệ sinh bể cá…

Từ một người bảo vệ với 2 bàn tay trắng và từ một quán nhỏ bán cá nướng lề đường đến nay anh Trần Chung Hưng đã vươn lên làm giàu chính đáng từ mô hình nuôi cá nước lạnh, có nhiều nhà hàng có thương hiệu cung cấp các món ăn đặc sản từ cá nước lạnh cho bạn bè, du khách trong nước và quốc tế mỗi lần tới du lịch ở Sa Pa.